“Berkshire Hathaway Inc. & OFAC” Anlaşması Hakkında Bazı Notlar

ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafından dün yayınlanan duyuruda merkezi ABD ‘de bulunan Berkshire Hathaway Inc. firmasının Türkiye’deki iştiraki Iscar Kesici Takım Ticareti ve İmalatı Ltd. Şti. ‘nin  yaptırımları ihlal ederek Aralık 2012 – Ocak 2016 döneminde İran’a toplam tutarı  USD 383.443.- olan 144 satış işlemi gerçekleştirdiği belirtilmektedir.   Konu ihlal ABD haricinde olsa dahi ABD’li kişi ve kurumların aidiyetinde veya kontrolündeki şirketlerin İran ile olan işlem yasağına (CFR 560.215 ) ve ABD menşei olan ürünlerin İran’a satış yasağına ( CFR 560.204) uygun hareket edilmemesinden kaynaklanmaktadır.

Duyuruda Iscar Türkiye’nin bazı üst düzey yöneticileri ile pazarlama müdürünün ana firma Berkshire ‘den bu satışları gizledikleri ve yanıltıcı beyanlar verdikleri vurgulanmış. Ayrıca Iscar Türkiye çalışanlarının Berkshire’den habersiz İran’a iş seyahati yaptıkları, bazı iş bağlantıları kurup İran’a yapılan satışı Türkiye içinde yapılıyor şeklinde göstermek suretiyle satılan malların nihai kullanıcılarını bilerek gizledikleri detaylıca yer alıyor.

Mayıs 2016 ‘da Berkshire firması bu durumu tespit edip bir rapor ile OFAC ‘ a bildirmiş. Konu yaptırım ihlaline verilecek maksimum kanuni ceza tutarı USD 36.841.344 iken;  olayın OFAC tarafından ele alınması nedeniyle uygulanacak maksimum cezanın USD 18.420.672 olduğu ama Berkshire ve OFAC yaptıkları mutabakat sonucunda; Berkshire firması -Iscar Türkiye’nin neden olduğu ihlal nedeniyle- USD 4.144.651.- tutarında ceza ödemeyi 21 Ağustos 2020’de kabul ettiğini görüyoruz.

Cezayı arttırıcı unsurlar:

  • Iscar Türkiye ‘deki çalışanların İran’a satışın ABD yaptırımlarını ihlal olduğunu bilerek hareket etmesi
  • Berkshire merkezinin Türkiye’ye gönderdiği malzemelerin İran’a sevk edilme ihtimalini bilmesi veya bilmesi gerekmesi
  • Iscar Türkiye’nin üst yönetiminin İran’a olan satışları gizlemesi
  • Iscar Türkiye’nin ihlali yaklaşık 3 yıl boyunca sürdürmesi
  • Iscar Türkiye’nin İran için pazarlama hedefleri geliştirmesi
  • Iscar Türkiye’nin ihlali gerçekleştirdiği sürede ABD’nin İran ile müzakere sürecinde olması nedeniyle bu yaptırım ihlallerinin ABD’nin elini zayıflatıcı bir hareket olması

Cezada hafifletici unsurlar:

  • Berkshire firması OFAC’a gönüllü olarak başvurdu
  • Gönüllü başvuru sonrasında Berkshire OFAC ile işbirliği yaptı
  • Bershire ve iştirakleri OFAC ile süreli bir kısıtlama anlaşması yaptı (Uyum kontrol mekanizmalarını geliştirmek için)
  • Iscar Türkiye ihlalleri süresince OFAC tarafından tespit edilemedi ve ihlalin gerçekleştiği ilk tarihten bugüne 5 yıldan fazla bir süre geçti

Yukarıdaki özetlemeye çalıştığım vaka dahilinde mevcut yaptırım mevzuatının bir çok yansımasını görmek mümkün. Faydalı olacağını düşündüğümü bazı önemli notları kısaca paylaşmakta fayda görüyorum.

1- ABD’li kişi veya kurumların sahipliğinde veya kontrolünde olup ABD haricinde kurulmuş olan bütün kurumlar aksi belirtilmedikçe ABD ‘li kurumlar gibi hareket etmek zorundalar. Bu vakada yaptırıma konu hareketin ilk ihlal ettiği nokta bu yasak. Türkiye’de Türk mevzuatına göre kurulu bir şirket ortaklık veya idari yapısı nedeniyle ABD yasalarına da uygun hareket etmekle de yükümlü oluyor.

2- “Berkshire merkezinin Türkiye’ye gönderdiği malzemelerin İran’a sevk edilme ihtimalini bilmesi veya bilmesi gerekmesi” diye özetlediğim maddede ana firma iştirakinin faaliyetlerinden sorumlu tutulurken; ABD yaptırım mevzuatında ve bugüne kadarki OFAC’ın uyguladığı cezalarda sıklıkla karşılaşılan “knowingly” terimi burada da karşımıza çıkıyor.

…the term knowingly means that the person engages in the transaction with actual knowledge or reason to know.CFR 560.215

“The term knowingly, with respect to conduct, a circumstance, or a result, means that a person has actual knowledge, or should have known, of the conduct, the circumstance, or the result.” CFR 561.314

Özetlemek gerekirse bilmemek / bilmiyordum demek sorumluluktan kimseyi kolay kolay kurtaramıyor. Mevcut bilgilerinizle bilebileceğiniz şeylerden, hatta bazı referanslarda şartlarla bağlı olarak bilmeniz gereken durumlardan da sorumlu oluyorsunuz. (Türk Ticaret Kanunun’daki basiretli tüccarı anımsatıyor)

3- OFAC tarafından uygulanan cezalarda ağırlaştırıcı en büyük unsurlardan birisi ihalele neden olanların aldatıcı ve yanıltıcı şekilde bir davranış sergilemesi. Tam tersi noktada OFAC ile işbirliğine gidilmesi ve şeffaf bir süreç takip edilmesi ise her zaman karşılaşılması muhtemel bir müeyyidenin şiddetini oldukça azaltıyor.

Abdurrahman ÖZBEK

How effective is the termination of UN sanctions on Iran?

The Joint Comprehensive Plan of Action (JCPoA) 5+1 agreement caused lifting majority of the comprehensive sanctions implement against Iran from US and EU starting January 2016. This terminations were not limited with US and EU sanctions, on 20 July 2015, the UN Security Council unanimously adopted resolution 2231 (2015)  endorsing the JCPoA. “The Security Council affirmed that conclusion of the JCPoA marked a fundamental shift in its consideration of the Iranian nuclear issue, expressed its desire to build a new relationship with Iran strengthened by the implementation of the JCPOA and to bring to a satisfactory conclusion its consideration of this matter.

In brief explanation the UN sanctions of Iran for the arms restrictions , missile programs restrictions and nuclear restrictions are decided to be terminated one-by-one with a calendar under the condition of fully implementation of the JCPoA terms by Iran.

The termination calendar of UN is as follow,

  • Arms restrictions on 18.10.2020,
  • Missile-related restrictions, October 2023
  • Nuclear-related restrictions, October 2025

Since the US Administration withdrawal from JCPoA on May 2018 and started to implement comprehensive sanctions on Iran the termination calendar has been one of the objections of the US. The first termination arrived without any agreement of US with her counter-parties, and the termination have been implemented as of 18th Oct 2020 by UN for the arms embargo on Iran.

In fact the sanctions are not merely implement by the UN against on Iran. Due to the Executive Order N.13949 (EO) issued 23 Sept.of this year US started to implement a wider sanction for Conventional Arms Activities of Iran. According to the EO;

  • To engage in any activity that materially contributes to the supply, sale, or transfer, directly or indirectly, to or from Iran, or for the use in or benefit of Iran, of arms or related materiel, including spare parts;
  • to provide to Iran any technical training, financial resources or services, advice, other services, or assistance related to the supply, sale, transfer, manufacture, maintenance, or use of arms and related materiel
  • to have engaged, or attempted to engage, in any activity that materially contributes to, or poses a risk of materially contributing to, the proliferation of arms or related materiel or items intended for military end-uses or military end-users, including any efforts to manufacture, acquire, possess, develop, transport, transfer, or use such items, by the Government of Iran (including persons owned or controlled by, or acting for or on behalf of the Government of Iran) or paramilitary organizations financially or militarily supported by the Government of Iran

are determined as sanctioned activities. Also any person to have materially assisted, sponsored, or provided financial, material, or technological support for, or goods or services to or in support of, any person whose property and interests in property are blocked pursuant to this EO is subject to similar restrictions.

Any person who is willing to act according to the terminated UN sanctions, or other words selling weapons to Iran, are going to face with the US sanctions. Also it is needed to be thought once again that in an environment where the food & pharma companies are not willing to involve in Iran business due to the sanction risk*, expectation of a start in selling arms to Iran is not a match with the reality in the field.

From any perspective, due to the US sanctions – mostly for secondary sanctions- , terminated UN sanctions are not going to be effective. Directly or indirectly there is no effect into the on going comprehensive Iran sanctions of US and the conditions of Iran economy.

*Needless to say that there are general licenses and exemptions for selling agricultural commodities, medicine and medical devices to Iran in US sanctions. These licenses involve some restrictive criteria mostly for not to touch any sanctioned party within the trade/ finance transactions.

Abdurrahman ÖZBEK

Do you know payments from victims for ransomware cases contain a sanction risk?

Ransomware attacks have been increasing in numbers compare to previous years. Beside the common expectation the small-medium sized entities could face with such cases together with multinational companies or financial institutions.

The U.S. Department of the Treasury’s Office of Foreign Assets Control (OFAC) issued an advisory to alert companies for the potential sanction risk for facilitating ransomware payments.

As mentioned in the advisory “OFAC has imposed, and will continue to impose, sanctions on these actors and others who materially assist, sponsor, or provide financial, material, or technological support for these activities.” and “In particular, the sanctions compliance programs of these companies should account for the risk that a ransomware payment may involve an SDN or blocked person, or a comprehensively embargoed jurisdiction. Companies involved in facilitating ransomware payments on behalf of victims should also consider whether they have regulatory obligations under Financial Crimes Enforcement Network (FinCEN) regulations

It is requested from the ransomware victims to act incorporate with the related authorized parties. Also a license application could be done to OFAC in case of a payment under the ransomware.

Think more than twice for the security of data and we must not forget that there is more than a data problem in ransomware cases, where the party involved in such a crime could be listed under primary or secondary sanctions or from a jurisdiction subject to sanctions as well. Therefore any unwilling transaction to rescue your data may become a sanction case as well.

Abdurrahman ÖZBEK

İran Finans Sektörüne Getirilen ABD Yaptırımları

10 Ocak 2020 tarih 13902 nolu ABD Başkanlık Kararnamesi ile İran’daki imalat, tekstil, madencilik ve inşaat sektörleri yaptırım kapsamına alınmıştır. 08/10/2020 tarihinde ABD Hazine Bakanlığı Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi (OFAC) tarafındna yayınlanan duyuruda 13902 nolu kararname kapsamında İran finans sektörü yaptırıma tabi sektörler içine dahil edilmiş  ve İran’da bulunan 18 banka ikincil yaptırımlar açısından SDN (Specially Designated Nationals and Blocked Persons List)  liste alınmıştır . Bunun ile birlikte İran’da ikincil yaptırımlar açısından yasaklı listeye alınmamış banka kalmamıştır.

İran’da bulunan konu 18 banka ile aşağıdaki işlemlerin yapılmasına yasakla eş zamanlı yayınlanan Genel Lisans L kapsamında – diğer yaptırım hükümleri saklı kalmak kaydı ile-  istisna tanınmaktadır;

  1. İran’a tarım ürünü, ilaç ve medikal ekipman ihracatına yönelik işlemler,
  2. İran’da “İlaç, medikal ekipman, bebek bezi, temizlik ürünleri , hijyen ürünleri, sabun, el dezenfektanı, solunum cihazı, vantilatör, iş güvenliği ekipmanı” üretimine yönelik her türlü tedarik, satış ve transfer işlemi. (Bu istisna 16 Nisan 2020 ve 5 Haziran 2020 tarihlerinde İran’daki imalat sektörüne getirilen istisnaların İran finans sektörü ile yapılacak işlemler için devam ettiğine işaret etmektedir.)

2. maddedeki istisnaların geçerli olabilmesi için İran’da üretimi yapılan bu malzemelerin İran’dan ihraç edilmemesi; sadece İran yerel pazarının ihtiyaçlarına dönük olması gerekir. Yukarıda belirtilen istisna kapsamına girmeyen işlemler için 45 günlük wind-down periyodu belirlenmiş olup; sürenin sona erdiği 22 Kasım 2020 öncesinde OFAC tarafından teknik detayları içeren rehber doküman yayınlanacaktır.   

Önemli Not. Konu yazı notu genel bilgilendirme için olup; yürürlükteki uluslararası yaptırım kuralları gereği her iş talebinin kendi özelinde diğer yaptırım hükümleri de göz önüne alınarak yorumlanması gerekir.

İlgili Ofac duyurusunun tam metni

Genel Lisans L

ABDURRAHMAN ÖZBEK